به گزارش گروه بین‌الملل «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران از همان ابتدای وقوع حادثه واکنش‌های مختلفی را از سوی مقامات سیاسی و دیپلماتیک درپی داشت. گرچه همگی بر ضرورت پاسخ به این اقدام تجاوزکارانه تأکید کرده‌اند، اما چگونگی و زمان پاسخ محل بحث است.
الگوی رفتاری ایران در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد تاکنون توانسته از تله جنگ مستقیم دوری کند. از سوی دیگر شرایط منطقه‌ای، احتمال تسری جنگ و گشوده شدن پای دیگر کشورها به میدان جنگ و پیش‌بینی ناپذیری تشدید درگیری‌ها ایجاب می‌کند ایران در فضای منطقی و منطبق بر واقعیات پیش برود و پاسخ درخور بدهد. تقابل امروز ایران و رژیم اسرائیل نوعی تقابل ترکیبی است که نه تنها در عرصه نظامی بلکه در همه عرصه‌ها گسترش پیدا کرده است.
احقاق حق در مجامع بین‌المللی به عنوان گام آغازین
برخی کارشناسان معتقدند که حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران را می‌توان از دو منظر بررسی کرد. براساس حقوق بین‌الملل، کنوانسیون ۱۹۶۱ با این اقدام نقض شده است. رژیم صهیونیستی صرفاً یک پروژه‌ای است که به دلیل فقدان عقلانیت، عملاً به هیچ تعهدنامه و قانون بین‌المللی پایبند نیست.
حمله اخیر در محدوده استحفاظی منطقه دیپلماتیک ایران بوده که همین نقض آشکار موازین بین‌الملل است. مطابق حقوق بین‌الملل باید با این اقدام اسرائیل مقابله به مثل داشت و اقامه دعوا کرد. اما در پاسخ به این اقدام باید درنظر داشت ایران هیچ‌گاه این رژیم را به رسمیت نمی‌شناسد و از سوی دیگر، هیچ وابسته سیاسی اسرائیل در ایران حضور ندارد.
بنابراین اگر ایران بخواهد اقدام متقابل را در هر کشور دیگری انجام دهد، با حقوق بین‌الملل درگیر خواهد شد. در واقع اگر ایران هم یکی از کنسولگری‌های رژیم صهیونیستی را مورد هدف قرار دهد، عملاً نقض قوانین بین‌الملل را مرتکب شده است. انتقام ایران باید براساس نظر و تصمیم شورای عالی امنیت ملی و مجمع تشخیص مصلحت نظام باشد.
برخی کارشناسان معتقدند که اگر این موضوع را در قالب روابط بین‌الملل بررسی کنیم، امکان زیر پا گذاشتن و عبور از حقوق بین‌الملل وجود دارد. چنان‌که شاهدید قطعنامه نیمه تمام شورای امنیت علیه اسرائیل تصویب نشد و انگلیس و فرانسه مدعی شدند در حال تحقیق روی موضوع هستند و ساختمان تخریب شده متعلق به کنسولگری نبوده است. همچنین مدعی شدند ایران تحرکاتی انجام داده و رژیم صهیونیستی را تحریک کرده است. بنابراین باوجود اینکه حقوق بین الملل در این ماجرا نقض شده اما کماکان از روابط بین الملل علیه ایران استفاده می‌شود.
درنتیجه ایران ابتدا تمام مجامع بین‌المللی را به چالش خواهد کشید و به دنبال احقاق حق خواهد بود و درخواست خود را به تمامی مجامع بین‌المللی همچون دیوان بین‌المللی دادگستری، دادگاه کیفری لاهه، سازمان ملل و شورای امنیت ارسال می‌کند. در عرصه روابط بین‌الملل دوستی و دشمنی‌های پایدار وجود ندارد؛ بنابراین ایران به عنوان یکی از دولت‌های عاقل جهان باید با آگاهی گام بردارد.
راه پاسخ به اسرائیل چیست؟
براساس نظریه رئالیسم، دولت‌ها اصولاً موجودی عاقل و خودیار هستند اما دولت‌هایی مانند آمریکا که از قدرت و سرمایه فراوانی برخوردارند، خود را به رفتار عقلانی ملزم نمی‌دانند؛ زیرا پول و قدرت می‌تواند اقدامات آن‌ها را پوشش دهد. اما دولت‌هایی همانند ایران که قدرت منطقه‌ای هستند باید عاقلانه رفتار کنند.
جایگاه عقلی ایران به‌واسطه جنگ غزه بالا رفته و اگر بخواهد این رتبه را تنزل دهد، دچار اشتباه می‌شود. بنابراین انتقام باید در چارچوب رفتار و واکنش عقلانی باشد. برای رفتار و واکنش عقلانی نیاز است حقوق و روابط بین‌الملل را درنظر داشته باشیم. ایران می‌تواند منافع رژیم اسرائیل در دنیا را مورد خطر قرار دهد یا با متحدان خود برای اعمال تحریم‌ها رایزنی کند.
باید درنظر داشت تمام تلاش ایران از ابتدای جنگ غزه تاکنون این بوده مردم فلسطین از نسل‌کشی رها شوند و جنگ پایان یابد. در همین راستا، ایران ممکن است در چارچوب روابط بین‌الملل اعلام کند از مقابله به مثل صرف‌نظر می‌کند به شرطی که جنگ غزه پایان یابد. همچنین به واسطه اقدام رژیم صهیونیستی، یکسری کانال‌های ارتباطی میان ایران و آمریکا گشوده و پیام‌ها بین دو کشور ردو‌بدل شده است.
همین موجب می‌شود آمریکا از ایران درخواست خویشتن‌داری کند و در مقابل ایران هم احتمالاً اجرای برخی اقدامات را مطالبه کند. علاوه بر این می‌توان تعهدهایی از آمریکا گرفت؛ زیرا ایالات متحده درخواست کرده مبادا به بهانه انتقام به منافع و تأسیسات این کشور حمله شود. در واقع وحشت آمریکایی‌ها از انتقام ایران بیش از هراس اسرائیلی‌هاست؛ چرا که صهیونیست‌ها اکنون نیز در تیررس حملات حزب‌الله و حماس قرار دارند.
راه حل مناسب این است ایران موضوع را در قالب روابط بین‌الملل پیگیری کند و درازای صرف‌نظر از مقابله‌به‌مثل، تعهد بگیرد کشتار مردم غزه و نسل‌کشی آنان پایان یابد، اما حس انتقام را همچنان زنده نگه دارد. نباید به این موضوع به عنوان شر مطلق نگاه کرد و می‌توان از آن نتایج مطلوبی کسب کرد. البته از اینکه نظام و نهادهای تصمیم‌‌گیرنده چه اقدامی خواهند داشت، اطلاعی ندارم اما در چنین شرایطی عقلانیت دارای اولویت است.
